Mustafa Öztürk bu ülkenin yetiştirdiği ayakları yere basan alanının önemli isimlerindendir. Sürekli kendini geliştiren ve meslek alanında durmadan eserler ve makaleler yazan, konferanslar veren bir bilim insanı. Teoloji (ilahiyat) alanında sürekli kendini yenileyen insanlar bulmak çok zor. Bu yüzden Mustafa Öztürk din alanında verdiği eserler ve konferanslarla topluma bilimsel veriler ışığında ışık saçan bir kişilik.
Çizgiüstü bir kişilik o
Onun düşünce dünyası yaptığı açıklamalar ülkemizde karşılık bulmuş ve benimsenmiştir.
Meslek hayatı boyunca hiçbir oluşumun içinde olmamış ve kendine hiçbir zaman bir kalabalık ya da cemaat oluşturmamış, tek başına fikirlerini ortaya koymuş olan Mustafa Öztürk’ü ve eserlerini tanıtmak istedim.
Tek bir eserinden yola çıkmak yerine bugüne kadar yazdığı bütün eserlerin kısa bir tanıtımını yapmak ve bu alanda verdiği eserler ile sizleri yüzyüze bırakmaktır niyetim.
Öncelikle Prof Dr. Mustafa Öztürk’ü tanıyalım. Kalemi ve düşünce dünyası ile durmadan üreten İlahiyatçımız kimdir?
Mustafa Öztürk kimdir?
Mustafa Öztürk, Giresun’un Keşap ilçesine bağlı Kaşaltı köyünde 1965 yılında doğdu. Giresun İmam-Hatip-Lisesi’ni 1983 yılında, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni 1987 yılından bitirdi. Yaklaşık 12 yıl İçer ve Giresun’da öğretmenlik yaptı..
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Tefsir Anabilim Dalı’nda “Muvaffakuddîn el-Kevâşî: Hayatı, Eserleri ve Tefsirdeki Metodu” isimli teziyle 1998 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1999’da Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne araştırma görevlisi olarak atandı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak 2001 yılında göreve başladı.
2002’de Temel İslam Bilimleri Tefsir Anabilim Dalı’nda “Tefsirde Bâtınîlik ve Bâtınî Te’vil Geleneği” isimli teziyle doktorasını tamamladı ve “Kur’an ve Aşırı Yorum” adıyla yayımlandı. 2003 yılında Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim dalına yardımcı doçent olarak 2003 yılında atandı. “Kur’an’ın Mu’tezilî Yorumu: Ebû Müslim el-İsfahânî Örneği” isimli çalışmasıyla 2005 yılında doçent, 2011’de profesör oldu.
Mustafa Öztürk’ün eserleri hakkında
Mustafa Öztürk’ün eserlerinden bazıları hakkında kısa bilgiler verecek ve onu tanımanızı sağlamaya çalışacağım.
“Kıssaların Dili” kitabı ile yıllardır geleneksel bakış açısı ile insanlara anlatılmak öteye gitmeyen Kur’an kıssalarına farklı bir bakış açısı getirdi. Tarihi olayları nakletmekten daha çok insanlara erdem ve ahlak kazandırmak ve onları bir üst noktaya taşımak için yani üstün insanı var etmek için anlatıldığını çok güzel bir şekilde ortaya koymuş bir eseridir.
Nüzul Sırasına Göre Kuranı Kerim MealiKur’anın gerek söz ve gerekse anlatım olarak ne dediğinden çok, ne demek istediğine yönelik ortaya koyduğu çok değerli bir çalışmadır. Aslında bu meallendirme Kur’anın tarihsel alanı, ortaya çıktığı zaman dilimine daha yakın olan tefsircilerin görüşlerine daha çok yer verilen bir çalışma olmasının yanında Kur’anın tarihsel bir kitap olduğu kanaatini kuvvetlendirmiştir. Muhakkak meal ve tefsire meraklı insanların incelemesi gereken bir eserdir.
Cahiliyeden İslamiyet’e Kadın
Cahiliye döneminden başlayarak zamanımıza kadar gelen süreçte en mantıklı olanın konuyu zamanına göre, yani islam’ın başladığı o tarihsel sürece göre değerlendirilmesi gerektiğini anlatan değerli bir eserdir.
…
Kur’an’ı Kendi Tarihinde Okumak
Bu kitap Kur’an-ı nazil olduğu zamana göre çok güzel değerlendiren bir kitaptır. Kitabın tanıtım yazısında aynen şöyle demektedir ve sanırım bu tanıtım yazısı kitap için yeterli bilgiyi verecektir.
“Kur’an’ı tarihselci bir perspektiften okumak, onu ölü bir belge olarak tarihe gömmek değil, vahiy edildiği tarihin kendine özgülüğü içinde okumak demektir. Bu anlam düzeyinde tarihselciliğin karşıtı evrenselcilik değil, tarihüstücülük veya daha doğru bir nitelemeyle tarih dışıcılıktır.
Bu da tam olarak, tarihsel olay veya olguların gerçekte meydana geldikleri tarihsel dönem ve o döneme özgü koşulların dışında, değişik zaman dilimlerinde gerçekleşmiş olay ve olgularla birlikte düşünülmesini, bir başka deyişle, farklı dönemlerde meydana gelmiş olayların aynı aman diliminde vuku bulmuş gibi ele alınıp değerlendirilmesini ifade eden anakronizme (tarihi ıskalamak) denk düşer.”
Kur’an ve Aşırı yorum.
Kur’an ve aşırı yorum Mustafa Öztürk’ün doktora tezidir “Tefsirde Bâtınîlik ve Bâtınî Te’vil Geleneği” daha sonra Kur’an ve aşırı yorum ismiyle kitap olarak yayınlanmıştır. Kitabın tanıtım yazısı en az kitap kadar değerlidir ve adeta kitabın özetidir.
İslam’ın ondört asrı aşkın tarihi boyunca Müslümanların dini ilimlere yönelik merkezi ilgileri Kur’an üzerinde yoğunlaşmış ve bu yoğun ilginin doğal bir tezahürü olarak Kur’an’ın anlam hazinesi her zaman ve zeminde yeniden keşfedilmeye çalışılmıştır. Nüzul döneminden bu yana kesintisiz bir şekilde süregelen anlama ve yorumlama faaliyetlerine paralel olarak İslam tefsir tarihinde beyan, irfan ve burhan merkezli çeşitli yorum yöntemleri ortaya çıkmıştır.
Bu çalışma, temelde irfani epistemolojinin ürünü olan ve Şia’dan Sünni tasavvufa kadar oldukça geniş bir kültür havzasında kabul gören ‘batını te’vil’ doktrini ile, tarihsel süreçte Batıniyye-İsmailiyye fırkasının alamet-i farikası haline gelen bu doktrinin İslam tefsir ekolleri üzerindeki izdüşümlerini konu edinmektedir.
Kuranın Mutezili Yorumu
Ebu Müslim Muhammed B. Bahr el- İsfahani’ye kendi zamanında onun zamanına uzanan bir vefa borcu eseri aslında.. İsfahani dev bir müfessir. Bugün bile her zaman kapağı aralanan ve hala kaynak olarak istifade edilen bir şahsiyet.
Bu kitap bence kesinlikle okunmalı…
Bunlardan başka; Meal kültürümüz, İlahi Hitabın Tefsiri, Meal kültürümüz, Kur’an tefsir kültürümüz, Tefsirde ehl-i Sünnet ve Şia polemikleri, Kur’an Dili Rotariği, Kur’an, Tefsir ve usul üzerine, Çağdaş İslam Düşüncesi ve Kur’ancılık, Umuda yolculuk gibi bir çok okunacak değerli eserleri vardır.
Ve son söz!
Mustafa Öztürk bu ülkenin değerlerinden bir tanesidir. Yaptığı çalışmalar her zaman karşılık bulmuş ve alanında iz bırakmış çalışmalardır. Verdiği konferanslar ve yazdığı yazılar ile her zaman karşılık bulmuş bir kişidir.
Her önüne gelenin at koşturduğu ilahiyat alanında Mustafa Öztürk gibi aydınlık yüzlere her zaman ihtiyaç vardır.