Komünist İmam kitabını okuduğunuzda hem boğazınıza çözülmeyeceğinizi zannettiğiniz bir düğüm oluşur hem de bir yerlerde muhakkak bir çıkış yolunun bir umut ışığının olduğunu düşünürsünüz.
Ağalık dönemlerinde Bayburt dolaylarında bir köy ve herkesin ağanın kulu kölesi olduğu bir dönem.
Devletin elinin ayağının her yere yetişmediği dönemler.
Garip mi garip, fakir mi fakir ağasına sadık bir adam!
Adamın tek bir isteği vardır.
Oğlunu okutmak.
Buna tabi ki kendisi karar veremez.
Bunun için ağadan izin almak gerekir.
Çıkar ağanın huzuruna ve ezile büzüle durumu anlatır ağaya.
İşte bütün yazgı bu andan itibaren değişir, bütün olayların düğümü buradan itibaren çözülmeye başlar. Belki de elindeki gücün bir gün elinden gitme olasılığı için ona gelen bu adam ilk işaret fişeğini ateşlemiş olacaktı.
O yüzden izin vermesi mümkün değildi.
Bahanelerin ardına ne kadar sığınırsan sığın, hangi taş duvarların arasına gizlenirsen gizlen bir gün kurduğun saltanatın dibine dinamit koyacak bir olayın işaret fişeği muhakkak ateşlenirdi. Çok canlar yanardı, çok ocaklar sönerdi ama bunun önüne bugüne kadar geçen hiç olmamıştı. İşte o fakir, yarı aç yarı tok adamın ağanın huzuruna çıkıp bu istekte bulunması ilk işaret fişeğiydi.
Bu güzel romanı bizlere kazandıran yazarımızı anlatarak kitabın tanıtımına geçelim.
Hasan Kıyafet kimdir?
Hasan Kıyafet, Kırşehir-Kaman Çağırkan köyünde 1938 yılında doğdu. Kıyafet, öğretmen okulunu Pazarören Köy Enstitüsünde okudu. Gazi Eğitim İngilizce Bölümünü bitirerek yüksek öğretimini bitirdi. Öğretmenlik yaptığı sürede hep sürgünlerle uğraştı. hayatı sürgünlerle geçti. TÖDMF, TÖS, TÖB-DER gibi öğretmen örgütlerinde ve çeşitli partilerin yönetiminde bulundu, kurucularından oldu.
Cezaevi ile 12 Mart ve 12 Eylül darbelerinde tanıştı ve işkenceler gördü. Edebiyatla tanışıklığı İmece, Yön ve Çaltı dergileri ile edebiyatla tanıştı. Yılmaz Sunucu’nun Muska (The Charm) adlı öykü kitabını 1965 yılında İngilizceye çevirdi. 1969 yılında Komünist İmam adlı romanı çıktı.
40’ın üzerinde basılı olan Kıyafet özellikle Komünist İmam kitabıyla tanınmıştır.
Komünist İmam hakkında
Komünist İmam kitabı bir solukta okuyacağınız kitaplardan bir tanesi Roman başından sonuna kadar konusu ile sizi peşinden sürükleyecektir. Kahvenin yanında lokum gibi dediğimiz kitaplar vardır ya! Komünist İmam işte o kitaplardan bir tanesi.
İrşadi baba’dan bir dörtlük karşılar sizi kitabın kapağını araladığınızda..
Bu dağların koyağını bilirdik
Esen Yeller ilen gidip gelirdik
Hak bildiğimize kurban olurduk
Tek başına aşılmayan dağlar var.
Bololuk isimli bir köyde başlar hikayemiz.
Fakir mi fakir, yoksul mu yoksul her sözü her dediği kanun kadar kuvvetli bir ağanın köyüdür burası. O zamanın şartlarında binlerce köyde olduğu gibi.
Yetim Osman’da o köylülerden bir tanesi.
Bir gün nereden akıl ettiyse ağanın huzuruna çıkıp oğlu “Umar”ı okutmak için ağadan izin istemeye karar verir ve onun huzuruna çıkar.
Ağa’nı cevabı sert olur. “Bu deve düşünü görmek nereden icap etti” diye başladığı sözüne “Gâvur mekteplerinin sakıncalarından dem vurarak “oğluna sahip çıkmasını, şimdiden onun boynunu eğip kaderine razı olmasını öğretmesini ve ağaç yaş iken bunu yapamazsa ileride çok zor olacağını” anlatır.
Yetim Osman son bir gayretle İmam Hatip Mektepleri açıldığını ve orada ağzı dualı çocukların yetiştiğini söyleyerek ağayı ikna etmeye çalışır. Ancak tehlikenin farkında olan ağanın cevabı ne kadar da tanıdık gelir.
“İmam Hatip mektebinde okuyanların peşinde namaz kılınmaz bir. İki, onların boğazma kıravat geçmiştir. Kıravat demekiblisin lanet halkasıdır. O halka insanın boğazma bir geçtimi, tamamdır, ondan hayır gelmez gayrı. Üçüncüsü, İmam Hatiplerde yeni yazı denen gâvur yazısı okunur. Yeni yazıya eli değenden de hayır gelmez. Ben kendi oğlumu avukat yaptımsa, sizler için yaptım. Köylünün hükümetteki olmaz işini olur etmekiçin yaptım. Sizi cenderme günü kurtarmak için yaptım. Ola bunca sözümden bir şey anlıyamadınsa, de git başım taşm büyüğüne vur … “
İşte böyle başlar öykümüzün konusu
Yetim Osman bütün risklerine rağmen Oğlu Umur’u İmam Hatip mektebine yazdırır ama bundan sonra başına gelmedik felaket kalmaz. Ailesi, çocukları kendisi çok zorluklar yaşar ve bu tercihi onun canına mâl olur. Oğlu Umur ise İmam hatip mektebinin son senesine kadar gelmiştir. Babasının ölümünden sonra bambaşka tercihlerde bulunmuştur.
Dağa çıkmış bir eşkıya tayfasına katılmış ve onları örgütleyerek akıllara ziyan köylüler ve onların geleceği için çok ciddi şeyler başarmıştır. Romanın sonunu anlatmayalım.
Ve son söz!
Ve son söz olarak halkın umudu olan Umur için söylenen dizelerle kitap tanıtımımızı bitirelim. Komünist İmam okunması gereken sıcacık bir öykü.. Gerçek niyetini örterek halkı sömürenler ve onların üzerinden saltanat sürenlerin örgütlü bir güç ile nasıl alt edilebileceğini anlatan bir öykü.
Umurumuz umudumuz
Hem atamız hem oğlumuz
O da gitti elimizden
Acep ne olur halimiz
Biz uyurken o gezerdi
Hem okur hem de yazardı
Biz onunduk o da bizim
Kötünün başım ezerdi.
Koplar Umursuz olur mu?
Ses versek geri gelir mi?
Kör olası ağalarım
Bu dünya size kalır mı?